PARALI POŞET DÖNEMİ BAŞLADI: PEKİ YA SONRA?

Şu sıralar fazlasıyla gündemde olan bir konudan, paralı poşet konusundan bahsetmek istiyoruz bu hafta. Çoğumuzun bildiği gibi, artık paralı poşet dönemi başladı. Paralı poşetleri satış noktalarında ücretli olarak, 25 kuruş vererek alabiliyoruz. Evet, paralı poşet düzenlemesi tek kullanımlık plastik tüketimini azaltmaya karşı bir adım olsa da; daha kapsamlı, sürdürülebilir ve alternatifli bir düzenleme olacak şekilde geliştirilebileceğine inanıyoruz. Neden mi?

Tek kullanımlık plastik tüketimi yalnızca alışveriş torbalarında değil, hayatımızın her alanında. Eskiden deterjanlar bile karton kutularda gelirmiş, şimdi neye baksak bir paketin, ambalajın veya poşetin içinde. Ekmekler bile naylonlarda artık; tavuklar, etler plastik kaplarda veriliyor. Bir mağazadan alışveriş yaptığınızda hem aldığınız ürünün ambalajı, hem de mağazanın poşeti giriyor evinize.

Sadece tek kullanımlık plastik de değil; atıktan bahsediyorsak ve motivasyonumuz doğayı korumaksa, her türlü malzemeyi (kağıt, cam vs.) bilinçli tüketmemiz gerekiyor. İçlerinden yalnızca birini seçerek, onu azaltma yolunda atılan bir adım, diğerinin çok daha fazla tüketilme riskiyle baş başa bırakıyor bizi. Ulaşılamayanın yerine başka bir alternatifini koymaktan bahsediyoruz, “plastik poşete para vermeyeyim, kağıt torbalardan daha fazla alayım” düşüncesi olası mesela. Atık yine atık değil mi günün sonunda?

Bu “yerine koyma” meselesi yalnızca farklı malzemelerde de geçerli değil. Şimdilerde sıklıkla yaşanmaya başlamış bir durumdan bahsedelim; alışverişinizi sonlandırıp kasaya geldiğinizde her poşet için 25 kuruş ödemeniz gerektiğini biliyorsunuz. Ama bu yalnızca kasadaki poşetler için geçerli; meyve ve sebze reyonlarında duran, daha küçük poşetler için değil. Bu sefer, onlardan daha fazla alıyorsunuz. Peki ya sonra? Önceden “bir daha kullanırım” diye düşünüp sakladığınız veya çöp torbası olarak da kullandığınız kasadaki poşetlerin yerini en fazla buzdolabı poşeti olarak kullanabileceğiniz küçük ve sayıca çok daha fazla poşetler alıyor.

Bir elektronik perakende satış mağazasında şöyle bir deneyim yaşadık: bir ürün satın aldık ve torba istemediğimizi, elimizde taşıyabileceğimizi söyledik. İlgili kişi ise ürünün zarar görebileceğini, torba almamız gerektiğini söyledi. Sorumluluğun bize ait olduğunu, bu riski kabul ettiğimizi söylememize ve ısrarla torba istemediğimizi dile getirmemize rağmen torbayı vermek zorunda olduğu konusunda diretti. Bu tip anlar çok fazla yaşanıyor, peki biz ne öneriyoruz?

Paralı Poşet Yerine Ne Öneriyoruz?

Öncelikle, daha alternatifli ve kapsamlı bir sistemin oturtulmasının daha faydalı olacağını düşünüyoruz. Örneğin, yukarıdaki örnekte olduğu gibi bir tüketici satın aldığı ürünü torbaya koymak istemiyorsa, ona bu hak verilmeli. Bu noktadan sonra sorumluluk kendisine ait olmalı. Gün içerisinde gönderim yapan e-ticaret sitelerinde, “paralı poşet istemiyorum” seçeneği yer almalı. Tüketici, sipariş verdiği ürün veya ürünler kuryeyi yormayacak boyutta ve ağırlıkta ise bu seçimi yapabilmeli. Migros Sanal Market’in tam da bu konuyla ilgili uyguladığı sistemi biliyor musunuz? Sipariş verdiğiniz meyve ve sebzeleri evinize kasalarıyla getiriyorlar, siz o anda kasayı alıyor, mutfak tezgahınıza boşaltıyor ve teslimatı yapan kişiye geri veriyorsunuz. Aslında bakın; ne poşete gerek var, ne ambalaja! İsteyince nasıl da alternatifler bulunuyor.

Bez Çanta Alışkanlığı Edinin!

“Peki, ben ne yapabilirim, kendi başıma?” diye sorduğunuzu duyar gibiyiz. Aslında yapabileceğiniz o kadar çok şey var ki! Mesela, o gün alışveriş yapacağınızı düşünmüyorsanız bile çantanıza bir bez çanta veya kese / keseler atın. Bez çantalar, SuCo ekibi olarak Mayıs 2018'den beri üretimini ve iletişimini yaptığımız bir ürün, hem içerisinde bulunduğumuz durumdan dolayı hem de tek kullanımlık atığı önleme hedefimizden dolayı ürün gamımızı geliştirmeye daha fazla odaklıyız. Sitemizden ürünlerimizi inceleyebilir, bez çantanın yanında su matarası kullanarak doğaya katkıda bulunabilirsin.

Söylemeden geçmeyelim, yapabilecekleriniz yalnızca bez çanta satın almakla, daha da genişletirsek dışarıdan bir yardımla sınırlı değil. Halihazırda evinizde olan birçok malzeme de işinizi görür! Mesela:

-Bazı ayakkabı mağazaları kutunun içine ayakkabı çantası da koyar. O çantaları yıkayıp meyve ve sebze alışverişlerinizde veya alışveriş sonrasında saklama noktasında kullanabilirsiniz.

-Artık giymediğiniz eski kıyafetlerinizi veya kullanmadığınız kumaşları kesip biçerek meyve sebze koyabileceğiniz bir kese veya alışverişlerinizde kullanacağınız bir çanta yapabilirsiniz.

-Bazı kırtasiyeler, kitapçılar ve mağazalar kese kağıdından torbalar kullanıyor. Onları kuruyemiş alacağınız zaman yanınızda götürüp kullanabilir, bu sayede tek kullanımlık bir ürün olmaktan çıkarabilirsiniz.

Paralı poşet uygulamasını daha faydalı bir hale getirmenin biz, kullanıcıların elinde olduğuna inanıyoruz. Tüketiciler olarak daha fazla sorgularsak, daha kapsamlı bir bilince sahip olursak, alternatif arayışlarımızdan vazgeçmez ve içinde yaşadığımız dünya için her zaman en iyisini hedeflersek; birlikte daha yaşanabilir bir dünya yaratabiliriz!

Paralı Poşet Dönemi Başladı: Peki Ya Sonra? konusundan bahsettik. Bir önceki yazımıza https://www.mataramasu.co/blogs/blog/kuresel-su-krizi-ne-dersin-sence-de-zamani-gelmedi-mi linkinden ulaşabilirsiniz.

Yazan: İrem Bali